Το «τζογολί», το γνωστό στη Λευκάδα είδος χαρτοπαιγνίου, λέτε να βγήκε απ” τον παπά – Τζοζολή;
«ΚΟΜΗΛΙΟ». Χωρίον του τέως Δήμου Απολλωνίων. Συγκοινωνία δι” αμαξιτής οδού Βασιλικής – Αγίου Πέτρου – Κομηλιού. Κάτοικοι (306). Προϊόντα οίνος. Κυριαρχούντα επίθετα: Μαραγκός – Βερρίκιος. Κείται εις την γραμμήν Δραγάνου – Αθανίου και σεισμόπληκτον. Κατά το 1914 – Νβριος υπέστη μεγάλην καταστροφήν εκ του σεισμού.
Ο Ναός του Χωρίου κατέπεσε θραυσθείσης της τεραστίας δοκού της στέγης του (Καρίνα κοινώς). Κεραυνός δε πεσών διέσχισεν εις μύρια τεμάχια τεραστίαν κυπάρισον και άλλαι ζημίαι εγένοντο εις τα οικήματα του χωρίου. Οι κάτοικοι είνε εργατικοί, δεινοί συζητηταί, και φίλοι των παιγνιοχάρτων. Εις την αδυναμίαν αυτήν και εις προγενεστέρους χρόνους υπέκυπτεν ενίοτε και ο Εφημέριος του χωρίου επιλεγόμενος Παππά – Τζοζολής. Είδος παιγνιδίου «Τζοζολή» καλούμενον.
Βορρείως του χωρίου υπάρχουν απότομοι βράχοι κρημνώδεις, απολήγοντες εις το Ιόνιον πέλαγος. Εκ της κορυφής των βράχων τούτων, χάριν παιδιάς μετά των ιατρών Φιλίππου Μαραγκού και Αριστομένους Αρβανίτου εσπέραν τινά φθινοπωρινήν εκυλίσαμεν τεραστίους ογκολίθους προς την θάλασσαν. Η πτώσις των ήτο εξόχως γραφική, διότι τεράστιαι υδάτιναι στήλαι ενεπήδων εκ της θαλάσσης ορμητικαί διαλυόμεναι επί των βράχων.
Το χωρίον έχει πολιούχον την μάρτυρα αθληφόρον Αγίαν Μαρίναν, ης ο μικρός ναΐσκος έξωθι του χωρίου, κατ” έτος συγκεντρώνει τους πανηγυριστάς.
Πηγή:
Παναγιώτης Θ. Κουνιάκης: «Η νήσος Λευκάς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ’ ημάς: Ήθη-Έθιμα-Εξέλιξις και Δράσις των πολιτικών αυτής ανδρών», 1928 – (Πανεπιστήμιο Κρήτης – Ανέμη – Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών)
