Published On: Κυ, Μάι 27th, 2012

Παραμονή εορτής του μοναστηριού των Αγίων Πατέρων στη Νικιάνα

Παραμονή της εορτής των Αγίων Πατέρων χθες και με την ευκαιρία αυτή τελέσθηκε, όπως κάθε χρόνο, Πανηγυρικός Εσπερινός μετ’ αρτοκλασίας στο ομώνυμο Μοναστήρι -ένα από τα πολλά μετόχια της Μονής του Αγίου Γεωργίου Κολυβάτων άλλοτε- που βρίσκεται κουρνιασμένο σε ένα βράχο πιο πάνω από τη Νικιάνα Λευκάδας.

Το Μοναστήρι (Ησυχαστήριο), είναι αφιερωμένο στη μνήμη των Αγίων Πατέρων που πήραν μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας το 325 μ.Χ.-εξού και το όνομα της Νικιάνας, όπως φημολογείται- και λειτουργούσε μέχρι πριν κάμποσες δεκαετίες ως το μοναδικό γυναικείο Μοναστήρι στο νησί μας.

Γράφαμε πιο παλιά (Ιούνιος 2009):

«… Εκείνο που διαπίστωσα είναι ότι το μοναστήρι έχει εδώ και αρκετά χρόνια μια φθίνουσα πορεία ως προσκυνηματικός τόπος… Δεν είναι πια το πανηγύρι που θυμόμουν από μικρός. Κάποτε ήταν πέρασμα. Αναγκαστική στάση για ξαπόσταμα, για ένα ποτήρι κρύο νερό, για δυο κουβέντες με τις καλόγριες. Τότε που τα ορεινά χωριά της κοινότητας Αλεξάνδρου έσφυζαν ακόμη από κόσμο. Που οι άνθρωποι πηγαινοέρχονταν ασταμάτητα από το δρόμο που περνά δίπλα από το μοναστήρι για να πάνε στα λιοστάσια τους, στους κήπους τους με τα οπωροκηπευτικά, που βρισκόταν στην περιοχή της Νικιάνας. Τότε που οι καλόγριες ζούσαν ακόμη και ο κάθε επισκέπτης ήταν καλοδεχούμενος. Τα χωριά έχουν αδειάσει σήμερα και οι κάτοικοι των ορεινών οικισμών της περιοχής Αλεξάνδρου έχουν μετακομίσει οριστικά στον παραθαλάσσιο οικισμό της Νικιάνας. Στα 1978 πέθανε και η τελευταία καλόγρια, η Μαρία. Και το μοναστήρι έκλεισε τις πόρτες του. Ο τόπος έχει έκτοτε ερημώσει. Μαζί και το μοναστήρι των Αγίων Πατέρων…»

Οφείλουμε όμως σήμερα να ομολογήσουμε ότι δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα, παλιές καλές εποχές μας θύμισε πάλι χθες το μοναστήρι. Ξαφνιαστήκαμε ομολογουμένως από το πλήθος των προσκυνητών που συνέρρευσε εκεί χθες το απόγευμα. Σίγουρα κάποιοι εξ αυτών θέλοντας να τηρήσουν την παράδοση, κάποιοι άλλοι ταπεινοί προσκυνητές. Ακούσαμε όμως και την εκδοχή, χωρίς να ξέρουμε κατά πόσο αληθεύει, ότι η εν εξελίξει οικονομική κρίση στρέφει τον κόσμο στις εκκλησίες…

Παραθέτουμε ακόμη κάποια στοιχεία, όπως έχουν καταγραφεί στην ιστοριογραφία, που έχουμε κατά καιρούς συλλέξει:

«Ύπερθεν της τοποθεσίας «Νικιάνα» κειμένης, επικληθείσης ούτω, εκ της εκεί αποβάσεως τριών Πατέρων εκ της εν Νικαία συγκροτηθείσης Συνόδου και αποτελεσθήσεις εκ 318 Θεοφόρων Πατέρων, λείψανον τούτο των Βυζαντινών χρόνων. Λέγεται ότι οι τρεις ούτοι Πατέρες εξέλεξαν την τοποθεσίαν εκείνην, δια το ερημικόν και απρόσιτον αυτής. Ονομάζοντο δε Ιάσων, Σωσίας και Σωσίπατρος. Ίδρυσαν Ναόν και εμόνασαν εκεί μέχρι του θανάτου των», γράφει στο πόνημά του «Η νήσος Λευκάς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς: Ήθη-Έθιμα-Εξέλιξις και Δράσις των πολιτικών αυτής ανδρών» (1928) ο Παναγιώτης Θ. Κουνιάκης.

Ο Άγγλος γεωλόγος και περιηγητής David Thomas Ansted, ο οποίος ταξίδευσε το 1863 στα Ιόνια Νησιά και δημοσίευσε τις εντυπώσεις του στο βιβλίο «The Ionian Islands in the year 1863», που εκδόθηκε τον ίδιο χρόνο στο Λονδίνο, αναφέρει για το Μοναστήρι:

«… After quitting my friends, the monks, I went back from Scarus towards the town, by a shorter and more precipitous road than that by which I had come, and, an the way, stopped to look at a very striking and picturesque block of the conglomerate of the hills, which had fallen down, and stuck out from the mountain side in a singular manner. The exposed part of this vast block, as it projects from the ground, measured full fifty feet square, and nearly twenty feet thick. Underneath it was a large space, which had been walled in to make a shed for cattle, part of the stone forming the roof. Near the top, in a recess in the stone, was a little chapel, constructed in honour of three saints, whose portraits had once been painted on three little boards hanging up in front of an altar. Nothing remained of the paintings but parts of the gilt rings of glory that had once encircled the heads of the figures. All the rest had been long since kissed sway; but my companions, like many other persons, still most reverently saluted the dirty boards. The most curious thing was the presence of a well in the heart of the boulder, the water of which fills a cistern, said to be the coffin of one of the saints, and performing marvellous miracles. This must be a small, natural, artesian spring, derived from some crevise, perhaps connected which the falling of the rock from above. Besides this gigantic boulder, looking like the cap stone of a vast cromlech, there are many large stones, on the side of the hill, that have fallen down after being undermined by atmospheric action…»

[Gallery not found]