Η βρύση της Βράχας, στο δρόμο μεταξύ Καρυωτών και Λαζαράτων
Όλες οι πληροφορίες είναι από το βιβλίο του του Φιλίππου Π. Λάζαρη με τίτλο: «Μια φορά και ένα καιρό…»*.
Η Βράχα είναι μια περιοχή γεμάτη λιόδεντρα που αρχίζει από το στενό που σχηματίζεται από τις απότομες πλαγιές των βουνών Καστέλι και Λινιάτικα και από την ομώνυμη βρύση και φτάνει ως τα όρια των κοινοτήτων Καρυωτών και Κατούνας.
Άλλες βρύσες που έχει το χωριό Λαζαράτα είναι η Βρύση της Αχύρενας (δες εδώ [2010]).
Η Βρύση τ΄ Μαστρογιάννη, που βρίσκεται στο δρόμο από τον Αϊ-Θωμά προς Βράχα και Κρούπα. Η βρύση έχει ένα τσιμεντένιο νεροκράτη, μέσα στον οποίο τρέχει νερό από το μουτζούρι (ένας μικρός κορίτος), από το οποίο πίνουν οι περαστικοί. Παλιότερα ήτανε μια τετράγωνη γούρνα γεμάτη λάσπες και κατάμαυρο νερό. Έτσι, λέγανε, οι κάτοικοι των Λαζαράτων για κάθε βρώμικο πως «νίβεται στου Μαστρογιάννη».
Και η Βρύση της Κρούπας. Πρόκειται για μια αμπελοφυτεμένη περιοχή με πολλές ελιές και αρκετά νεροπήγαδα, που αρχίζει από τη θέση Στρώμα κάτω από τα Σαλαμάτα στα νατολικά του βουνού Αϊ-Λιας του Σπανοχωρίου. Κοντά στη βρυσούλα υπήρχε λινοβρόχι με γύρω 3-4 ποτιστικούς καλοκαιρινούς κήπους.
* Ο Φίλιππος Π. Λάζαρης γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1911 και χρημάτισε γραμματέας για πολλά χρόνια στη κοινότητα Λαζαράτων. Όπως σημειώνει ο φιλόλογος Δημήτρης Τσερές «η γραφή του Φ. Λάζαρη επιδιώκει να ανασύρει τα επάλληλα στρώματα της συλλογικής μνήμης του γενέθλιου τόπου… το λογοτεχνικό του ενδιαφέρον έλκουν τα πρωταρχικά στοιχεία του βίου της αγροτικής παραδοσιακής κοινωνίας (εκκλησίες, καφενεία, βρύσες, μύλοι, πηγάδια, δρόμοι, λαγκάδια )…». Πέθανε το 2000.
__________________________
Σχετικά:
Παλιές πηγές και βρύσες της Λευκάδας στις αρχές του περασμένου αιώνα [2014]
Η βρύση «στου Παύλου» στη Νικιάνα Λευκάδας [2013]
Η παλιά Βρύση «στου Πασά» [2013]
Η Βρύση Μάρκους στους Πηγαδησάνους [2011]
Οι παλιές βρύσες των ορεινών οικισμών της περιοχής Αλεξάνδρου [2010]
Παλιά βρύση στη Βασιλική Λευκάδας [2009]
Η παλιά βρύση στο Κεραμιδάκι Νικιάνας [2009]
Η παλιά βρύση στο χωριό Κολυβάτα [2008]