Χειρόγραφο Γιώργου Σγουρού, ειδικού απεσταλμένου της ΠΕ του ΕΑΜ στη Λευκάδα από τον Φλεβάρη μέχρι τον Μάη του 1944 (Μέρος 8ο)

Άδεια ελεύθερης κυκλοφορίας αυτοκινήτου θεωρημένη από το γερμανικό Φρουραρχείο Βόνιτσας

Στο κομμάτι αυτό ο Γ. Σγουρός περιγράφει την περιπετειώδη διαδρομή των αντιπροσώπων της Λευκάδας μέχρι να φτάσουν μέσω Βόνιτσας – Παλιαμπέλων – Κατούνας στην Κωνωπίνα Ξηρομέρου, έδρα της Περιφερειακής Επιτροπής του ΕΑΜ, για να πάρουν μέρος στις 21 Μάρτη του 1944 στην Ολομέλεια της ΠΕ.

Στην αντιπροσωπεία συμμετείχαν ο ίδιος ο Γ. Σγουρός, απεσταλμένος της Περιφερειακής Επιτροπής του ΕΑΜ στη Λευκάδα, ο Γραμματέας της 1ης Τομεακής της πόλης της Λευκάδας Ζαχ. Κατωπόδης, ο Γραμματέας της 2ης Τομεακής Καρυάς Νίκος Μάλφας και ο Γραμματέας της 3ης Τομεακής Εξάνθειας-Σφακιωτών Τάκης Φίλιππας. Δεν συμμετείχαν ο Γραμματέας της Επαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ Λευκάδας γιατρός Ξενοφώντας Γρηγόρης -με αστεία δικαιολογία και παρά την υπόσχεση, όπως γράφει ο Γ. Σγουρός-, καθώς και ο Γραμματέας της 5ης Τομεακής Αγίου Πέτρου-Νότιας Λευκάδας Σπύρος Αλ. Βλασσόπουλος, για λόγους όμως ανεξάρτητους από τη θέλησή του, όπως σημειώνει στο ημερολόγιό του ο Γ. Σγουρός. Επίσης στην αντιπροσωπεία δεν συμμετείχε, χωρίς όμως να γίνεται ιδιαίτερη μνεία από τον Σγουρό, ο Γραμματέας της 5η Τομεακής Μεγανησίου Ντίνος Πάλμος.

Διατηρείται η αρχική ορθογραφία του χειρόγραφου. Συνέχεια από το Μέρος 7ο.

«20/3. Φτάσαμε στη Βόνιτσα με μια σούστα (δίτροχο κάρο) που έκανε τη συγκοινωνία Λευκάδα-Βόνιτσα. Η Βόνιτσα είναι Κέντρο των Γερμανών (μικρό χωριό πάνω στον Αμβρακικό Κόλπο και εμπορικό κέντρο της περιοχής). Έχει συγκεντρώσει πολλά τμήματα όλων των όπλων έτσι που κάνει τις κινήσεις μας δύσκολες. Απαραίτητο βέβαια συμπλήρωμα τα Εθνικά Τάγματα Ασφαλείας!!! (Ράλληδες). Παρ΄ όλα αυτά το ΕΑΜικό κίνημα είναι καλό και η οργάνωση κινήτε ικανοποιητικά. Το απόγευμα φύγαμε για τα Παλιάμπελα δεύτερο χωριό πάνω στο δρόμο Λευκάδας-Αμφιλοχίας. Εδώ διανυκτερεύσαμε χωρίς να μας τύχη κανένα επεισόδιο.

Εδώ η οργάνωση είναι πολύ καλή, έχει αυτοδιοίκηση και Λαϊκό Δικαστήριο παρά την παρουσία των Γερμανών (φυλάκειο με 30 άνδρες) που διοική το χωριό και εκδικάζει τις διαφορές των χωρικών. Οι αποφάσεις του Λαϊκού Δικαστηρίου γίνονται σεβαστές απ΄ όλους. Ακόμα είναι σταθμός διέλευσης ανταρτών και υπάρχει μόνιμο εφεδρικό ΕΛΑΣ μέσα στο χωριό. Οι γερμανοί τρομοκρατημένοι από την όλη εξέλιξη των επιχειρήσεων σε βάρος τους στην περιοχή εκείνη περιορίζονται στο φυλάκειο που χρησιμοποιούν και για στρατώνα χωρίς να έχουν καμία επαφή με τους χωρικούς που τους βλέπουν ύποπτα με τρόμο.

Σήμερα πρωί συνεχίζουμε την πορεία μας ως εξής. Αποφεύγουμε το δημόσιο δρόμο βαδίζοντας ανάμεσα από χωράφια και λόφους και αυτό κάνει την πορεία μας εξαιρετικά κοπιαστική. Ένας πριν φτάσουμε στο Λουτράκι (παραθαλάσσιο πάνω στον Αμβρακικό χωριό) μας αναγκάζει να κατέβουμε κάτω στο δρόμο το δημόσιο για να τον περάσουμε από τη Γέφυρα. Οι συχνές όμως διελεύσεις γερμανικών φαλαγγών μηχανοκινήτων μας καθυστέρησε στην πορεία και 2½ ολόκληρες ώρες. Έπρεπε όμως να βιαστούμε γιατί θα μας έπιανε το σκοτάδι της νύκτας που μαζί με τη βροχή που άρχισε να πέφτη αφού δεν εγνωρίζαμε το δρόμο. Θα γινότανε η πορεία μας πιο προβληματική. Τα εφόδιά μας άρχισαν να βαραίνουν από τη λάσπη που κολλούσε στα παπούτσια μας στην πορεία μας ανάμεσα στα χωράφια και τα κορμιά μας ακόμα να βαραίνουν από το νερό της βροχής που είχε πέση στα ρούχα μας και μας είχε κάνει μούσκεμα βιαστήκαμε ακόμα πιο πολύ.

Περάσαμε του Λουτράκι και μπήκαμε στο δρόμο για την Κατούνα. Ύστερα από πορεία μισής ώρας διακρίναμε γερμανική φάλαγγα πολυάριθμη αναπτυγμένη σε θέση μάχης να κατευθύνετε προς το μέρος μας. Ο κίνδυνος ήταν μεγάλος. Ψύχραιμα εξετάσαμε με ταχύτητα την κατάσταση και αποφασίσαμε να κριφτούμε πάνω στο δρόμο τους στο πλαϊνό μας ποτάμι μέσα σε πυκνούς θάμνους ξαπλωμένοι μέσα στο νερό. Η κακή ορατότητα λόγω του απογεύματος και της βροχής μας διευκόλυνε. Πήραμε τις θέσεις μας μέσα στους θάμνους. Το νερό επειδή είμαστε ξαπλωμένοι μας έβρεχε ολόκληρο το κορμί και μόνο το κεφάλι μας κρατούσαμε έξω από το νερό για να αναπνέουμε. 2 ολόκληρες ώρες βρεθήκαμε σ΄ αυτή την κατάσταση παγωμένοι κυριολεκτικά από το χειμωνιάτικο νερό του ποταμιού.

Οι γερμανοί πάνω από δω επέστρεφαν από εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στα γύρω βουνά από τις οποίες όπως πληροφορηθήκαμε αργότερα είχαν σοβαρές απώλειες σε άνδρες και υλικό από επιθέσεις ανταρτών, ακόμα είχαν εκτελέσει 5 τυχαίους αγρότες και κτηνοτρόφους που συνάντησαν στο δρόμο τους, για να κορέσουν τη λύσσα τους. Αφού απομακρύνθηκαν αρκετά βγήκαμε από τις κρύπτες μας και πολύ προσεχτικά συνεχίσαμε τον δρόμο μας προς την Κατούνα ξεκουραστήκαμε λίγο και συνεχίσαμε προς την Κονοπίνα τέρμα της πορείας μας που απείχε ¾ της ώρας από την Κατούνα. Εν τω μεταξύ το σκοτάδι άρχισε να πέφτη, η βροχή είχε σταματήσει και εμείς έπρεπε να βιαστούμε. Τα τσακάλια άρχισαν να ουρλιάζουν και κάπου-κάπου η φωνή λύκου ακουγότανε μακρυά που μας συνόδευαν στο δρόμο.

Φτάσαμε επιτέλους στην Κονοπίνα. Αύριο πρόκειται να αρχίσει η Ολομέλεια της της Π.Ε. Η συμμετοχή μας με την τετραμελή αντιπροσωπεία έφερε σ΄ όλους τους αντιπροσώπους ενθουσιασμό γιατί ήταν η πρώτη φορά που έβγαιναν λευκαδίτες από το νησί τους και μάλιστα τρεις και γω τέσσαρες. Χίλιες από ερωτήσεις μας κάνανε για την εκεί κατάσταση και ιδιέτερα για τα τελευταία αιματηρά γεγονότα της Λευκάδας. Εμείς όμως κυριολεχτικά τσακισμένοι από την κούραση και τις περιπέτειες αφού απαντήσαμε πρόχειρα στις ερωτήσεις πήγαμε κατ΄ ευθείαν για ύπνο».

(Συνεχίζεται)

(Πηγή: Ιωάννης Α. Αναγνώστου, «Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ (1941-1944)», διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Τομέας Ιστορίας Νεώτερων Χρόνων), 2002.)

Διαβάστε ακόμη: