Στους Σκάρους της θύμησης και των ακουσμάτων…

Στους Σκάρους με τις αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων… Στο βουνό που στοίχειωνε τη φαντασία μας μέσα από τα πατρογονικά ακούσματα όλων εκείνων των ανθρώπων που το είχαν σπίτι τους, που το περπάτησαν σπιθαμή προς σπιθαμή. Στ΄ αντάρτικα λημέρια, σε καιρούς δύσκολους για τον τόπο μας. «Στου Μέγα Κόντρου τη λαγκαδιά / δίπλα στης Θρασεβλίνας / αντάρτες είχαν κρησφύγετο / τους πρόδωσε ο Κηφήνας», γράφει ο λαϊκός ποιητής. Και συνεχίζει: «Έχουν οι Σκάροι λαγκαδιές / κοιλάδες και ραχούλες / ξυπόλητος και νηστικός / τις έχω περάσει ούλες».

Στους Σκάρους με τους παράξενους γεωλογικούς σχηματισμούς που θυμίζουν ακόμη και σήμερα δράκους των παραμυθιών και αρχέγονα πλάσματα και τέρατα. Στις καλύβες και τις στάνες των προγόνων μας, που τα ίχνη τους είναι διάσπαρτα παντού, με τελευταίες αυτές των Μπερδεμπέων και του Χρήστου Γεροντέλου και Θοδωρή Τριμιντάνη που τις προλάβαμε.

Στους Σκάρους που όταν ο ορίζοντας είναι καθαρός, λες έτσι δα να κάνεις με το χέρι θα αγγίξεις ένα-ένα τα νησάκια της πολυνησίας της Λευκάδας. Νάτα: Σπάρτη, Σκορπιός και Τσόκαρι, Σκορπίδι και Χελώνι, όλα μαζί γινήκανε της Μαδουρής γειτόνοι. Ιδιωτικά τα περισσότερα. Του Ριμπολόβλεφ τώρα ο Σκορπιός, η Σπάρτη και το Τσόκαρι, του Λιβανού το Σκορπίδι, του Δούκα το Χελώνι, και των απογόνων του Βαλαωρίτη η Μαδουρή. Και στο βάθος το Μεγανήσι και η Θηλιά (ιδιωτική κι αυτή) και ο Κάλαμος, και από την άλλη μεριά η Άτοκος και ακόμη πιο μακρυά η Ιθάκη.

Ο Μαθουσάλας των Σκάρων, ένα ρουπάκι 1.000 περίπου χρόνων

Στους Σκάρους με το αρχαίο δρυοδάσος, ένα Μνημείο της Φύσης που όλοι διαχρονικά οι τοπικοί άρχοντες το έχουν ξεδιάντροπα προσπεράσει. Έχουμε βαρεθεί όλα αυτά τα χρόνια να ακούμε προεκλογικά από τις εκάστοτε, μετέπειτα, δημοτικές Αρχές για την ανάδειξη και προστασία του δρυοδάσους. Λόγια, λόγια… Ο Μαθουσάλας του δάσους, ένα Ρουπάκι (Δρυς) με περίμετρο 6.90 μ., που υπολογίζεται πρόχειρα να είναι 1.000 περίπου χρόνων, στέκει εκεί αγέρωχος, σίγουρος ότι θα τους ξεπεράσει όλους αυτούς με τα παχιά κάθε φορά λόγια. Τόσα και τόσα έζησε όλα αυτά τα χρόνια.

Πηγή ζωής ήταν κάποτε οι Σκάροι, για όλη την ευρύτερη περιοχή του Αλεξάνδρου. Δεν υπάρχει Αλεξανδρίτικη οικογένεια που να μην είχε κατά κάποιο τρόπο δεσμούς με το βουνό. Σε όχι και τόσο μακρινές εποχές, που οι κτηνοτρόφοι βίωναν αρμονικά με το περιβάλλον. Λιγοστές καλύβες, καμωμένες από πέτρα, ξύλα και ψαθί. Σεβασμός που πήγαζε όχι από κάποιο καταναγκασμό αλλά από το συνταίριασμά τους με τη φύση και μια αέναη προσπάθεια διατήρησης του τοπίου και του φυσικού περιβάλλοντος, της ίδιας της παραγωγικής τους βάσης. Φιλόξενοι τσοπαναραίοι, πάντα πρόθυμοι να προσφέρουν καλοσυνάτα στον κάθε επισκέπτη, ανάλογα με την ώρα, μια φέτα ψωμί, ένα πιάτο πτώγαλο (πηχτόγαλο), μια σφήνα χλωροτύρι, ένα ποτήρι κρύο νερό από τα Κελέκια.

Άθωνα της Λευκάδας έχει αποκαλέσει δικαίως τους Σκάρους ο Αλεξανδρίτης φιλόλογος-ιστορικός Σπ. Σούνδιας λόγω των πολλών ξωκλησιών και μοναστηριών που έφερνε κάποτε στις κορφές και τις παρυφές του, με πιο καλοδιατηρημένα σήμερα τα μοναστήρια του Αϊ Γιώργη και της Κόκκινης Εκκλησιάς στις εσχατιές του. Αλλού σώζονται μόνο τα απομεινάρια μέσα σε ένα λιτό και ειδυλλιακό περιβάλλον, όπως στο ξωκλήσι της Παναγιάς σε ένα ίσωμα στη μπασιά του βουνού, στον Αϊ-Λιά σε ένα ύψωμα και στους Άγιους Πάντες δίπλα από το μοναστήρι της Κόκκινης Εκκλησιάς. Αλλού πάλι έχουν απομείνει μόνο τα τοπωνύμια για να θυμίζουν ακόμη μέχρι σήμερα την ύπαρξή τους: Αϊ’Βάρβαρος, του Ασκητή η Ράχη, Αγία Θέκλη κ. ά.

Νήϊον αποκαλεί το δάσος των Σκάρων ο μεγάλος Γερμανός αρχαιολόγος Wilhelm Dörpfeld στη γνωστή του θεωρία για την ομηρική Ιθάκη. Στα ριζά του ήταν χτισμένη η Ιθάκη. «Ημείς εξ Ιθάκης Υπονηΐου ειλήλουθμεν» (Oμήρου Οδύσσεια γ, 81). «Απ΄ την Ιθάκη εμείς ερχόμαστε, κάτω απ΄ του Νήου τη ρίζα» (Μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή). Γράφει πάλι ο Σπ. Σούνδιας: «Από τότε που κατοικήθηκε η Λευκάδα οι Σκάροι ήταν το βουνό που ριζώθηκε η ζωή. Οι τάφοι που βρέθηκαν στα πόδια του μας φέρνουν στην εποχή του λίθου. Το εύκρατο κλίμα του, το γόνιμο έδαφός του, η πυκνή βλάστησή του το έκαναν από νωρίς τόπο βοσκής και ανάπτυξης. Η ποιμενική ζωή που αναπτύχθηκε διαχύθηκε και σε άλλες μορφές, όπως η καλλιτεχνική, η θρησκευτική κ. ά.».

Άλμπουμ με 60 φωτογραφίες
Για να δείτε το άλμπουμ σε ξεχωριστό παράθυρο κάντε κλικ στον τίτλο