1887: Ένα προικοσύμφωνο, ένας γάμος και μετά … η νύφη τόσκασε
Δύο κείμενα τέλους του 19ου αιώνα που μας στάλθηκαν μαζί με την «αποκωδικοποίηση» της χειρόγραφης γραφής από τον κ. Ηλία Κατωπόδη.
Αριθμός 2.246
Προικοπαράδοσις δραχ. 754
Εν τη κώμη και Δήμω Καρυάς, εντός της οικίας του κυρίου Ιωάννη Πάνου Σταύρακα Σήμερον τη εικοστή τρίτη 23 Μαϊου του χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού εβδόμου 1887 έτους, ημέρα σάββατον, ενώπιον εμού του συμβολαιογράφου Καρυάς, αυτόθι εδρεύοντος, Γεωργίου ποτέ ιερέως Σπυρίδωνος Τούμπα και των υποφαινομένων μαρτύρων πολιτών Ελλήνων ενηλίκων, ενεφανίσθησαν προσωπικώς, οι προς εμέ και τοις μάρτυσι γνωστοί και άσχετοι συγγενείας, αφ΄ενός ο ειρημένος Ιωάννης Π. Σταύρακας δικολάβος, μετά της συζύγου αυτού Αγγελικής, συν τη θυγατρί αυτών Αμαλία, αμφότεραι έργα γυναικεία μετερχόμεναι, και αφ΄ετέρου ο κύριος Σπυρίδων Κατωπόδης ποτέ Δημητρίου γεωργός, άπαντες κάτοικοι δημόται Καρυάς, και αιτησάμενοι την σύνταξιν του παρόντος εγγράφου, συνωμολόγησαν και συνεβάλοντο προς αλλήλους τα εξής.
Επειδή και την αύριον όπου είναι κυριακή, μέλλει να ιερολογηθεί το μυστήριον γάμου πρώτου κοινωνίας αρραβωνοστεφανώματα, κατά τους θείους και ιερούς κανόνας της Αγίας και Ορθοδόξου ημών εκκλησίας μεταξύ του εμφανισθέντος Σπυρίδωνος Κατωπόδη και της εμφανισθείσης Αμαλίας, ένεκα τούτου, οι εμφανισθέντες Ιωάννης Σταύρακας και η σύζυγός του Αγγελική παρέδωσαν ως προίκα και λόγω προικός της εμφανισθείσης Αμαλίας προς τον μελλόνυμφον Σπυρίδωνα Κατωπόδην, την κάτω γεγραμμένην κινητήν και ακίνητον πατρικήν και μητρικήν προίκα, την οποίαν αν και αναμεταξύ των ετίμησαν δια την απλήν και μόνην επιβολήν του χαρτοσήμου και ουχί δια την εις χρήματα απόδοσιν εν τη ανάγκη, ο μη γένοιτο, εις δραχμάς επτακοσίας πεντήκοντα τέσσερες (754). / Σαν πρώτον έπεται το κινητόν, στρώματα δυο 2 εντόπια διπλαρένια το εν γιομάτο μαλλιά και το έτερον άδειον, με φύλλα έξ 6 έκαστον, μία προσκλεφαλαδιά γιομάτη μαλλιά διπλαρένια εντόπια, τέσσερα 4 προσκέφαλα με τις ντεμέλες των γιομάτα μαλλιά, τρία 3 σεντόνια ψιλά εντόπια, χοντροσέντονα δύο 2, καρπέται δύο 2, με κούκλαις και σαϊταις και έτερα διάφορα σχήματα, μίαν βελέντζα, εν απλάδι πλεχτόν, εν πάπλωμα …….. δέκα οκτώ 18 υποκάμισα, τα τέσσερα 4 ανδρικά και τα έτερα γυναικεία, όλα ερραμένα ως ………. κεντησμέναι αι τραχιλιαί των, φουστάνια πάνινα επτά 7 άβαφα, με πήχες δέκα τέσσερες 14 έκαστον, εν γιακονέτο ερραμένον και χορτζομένον με σατέβα χρυσή, εν κεφαλοπάνι κτενι…….. με μέρλον, μία λάνα ερραμένη, μία τουβάγια και δώδεκα τουβαγέλια αγοραστά, οκτώ 8 μανδυλευτάς, έξι 6 ποδιαίς ……..ερραμένας, δύο 2 ποντάλια αρδενάρια και εν δακτυλιδιον με ……..επάνω κεχρυσωμένον, χαλκωμα λίτραις δέκα πέντε 15, δύο 2 κότολα, μία κασέλα κάρινη πρώτη, μία αλαξά του γαμβρού, βρακί, κατρέλα, γελέκι και ζωνάρι, όλα πάνινα, έν κοντέσι με μία γαϊτανωσά μεταξωτήν. Όλον το κινητόν αναγεγραμμένον πράγμα είναι καινούριον και το επερίλαβεν εις την παρουσίαν ημών ο μελλόνυμφος Σπυρίδων Κατωπόδης δια όνομα της μελλούσης συζύγου του Αμαλίας. Μίαν ρίζα ελιά εις του Ξυλουργού και ετέρα μίαν ελιά όλαις δύο 2 κείμεναι εντός του κτήματος του Αθανασίου Αλβανίτου κατοίκου δημότου Καρυάς της περιφερείας της Καρυάς και Δήμου Καρυάς, το ήμισυ ½ του χωραφιού της θέσεως Άγιον λιό, της περιφέρειας του χωριού Εγκλουβή του Δήμου Καρυάς της εκτάσεως το όλον ………. δύο 2, οροθετούμενον με Βασίλη Σταύρακα και δρόμου δημοσίου. Ελεύθερα παντός βάρους και υποθήκης, δυνάμενους να νέμονται και διαθέτωσιν ταύτα κατά βούλησιν οι αυτοί μελλόνυμφοι, την κατοχήν και κυριότητα την οποίαν χορηγούσι αυτός Ιωάννης Σταύρακας και η συζυγός του Αγγελική προς τον αυτών μελλόνυμφον Σπυρίδωνα Κατωπόδη δια την μέλλουσα συζυγόν του Αμαλίαν μετά του στεφανώματος υποσχόμενοι δώσαντες την προίκα προς τους λαμβάνοντας την έννομον εξασφάλισιν εις πάσαν εναντίαν περίπτωσιν. Υπόσχεται δε να, ο αυτός μελλόνυμφος Κατωπόδης να διατηρή την εις αυτόν δοθείσα προίκα κατά τον νόμον. Αύτη είναι η συνολική προιξ της εμφανισθείσης Αμαλίας ήτις έμεινεν ευχαριστημένη. Εγώ δε ο Συμβολαιογράφος τοις υπέμνησα την κατά τον νόμον μεταγραφήν του παρόντος και τας συνεπείας της παραλέιψεως αυτής. Όθεν προς απόδειξιν της άνω συνομολογήσεως, συνετάχθη το παρόν έγγραφον, όπερ αναγνωσθέν ευκρινώς και εντόνως προς τους εμφανισθέντας και προς τους προς τούτο προσελθόντας μάρτυρες γνωστούς προς εμέ μη κωλυομένους από τον νόμον κυρίους Απόστολον Χαραλάμπους Κατωπόδη και Δημοσθένη Χ. Σταύρακα, αμφότεροι γεωργοί και κάτοικοι δημόται Καρυάς. Επικυρωθέν δε υπογράφεται παρ΄απάντων και εμού εκτός των εμφανισθέντων Σπυρίδωνος Κατωπόδη, Αγγελικής και Αμαλίας, δηλωσάντων άγνοιαν γραμμάτων.
Οι μάρτυρες
Δημοσθένης Σταύρακας
Απόστολος Κατωπόδης
Οι συμβαλλόμενοι
Ιωάννης Σταύρακας
Ο Συμβολαιογράφος
Γ. Σ. Τούμπας
Ότι ακριβές αντίγραφον
Εν Καρυά τη 27 Νοεμβρίου 1888
Ο Συμβολαιογράφος
Γ. Σ. Τούμπας
Μετεγράφη εις το βιβλίον μεταγραφών του Δήμου Καρυάς, τόμον 14 αύξοντα αριθμόν 119 μεταγραφών.
Εν Καρυά την εικοστήν ογδόην /28/ Νοεμβρίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού ογδόου έτους
Ο Μεταγραφοφύλαξ Ειρηνοδικείου Καρυάς
Υπογραφή δυσανάγνωστη
Αποδεικτικόν
Εν τω χωρίω Καρυά του Δήμου Καρυάς, Σήμερον την εικοστήν δευτέραν (22) Απριλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού ενάτου 1889 έτους, ημέρα Σάββατον και ώρα 3 μ.μ., ο υποφαινόμενος Δικαστικός Κλητήρ του εν Λευκάδι Πρωτοδικείου, κατά παραγγελία του κυρίου Γερασίμου Σέρβου δικηγόρου πληρεξουσίου του Σπυρίδωνος Κατωπόδη του Δημητρίου κατοίκου Καρυάς, μετέβην ενταύθα ίνα επιδώσω προς την Αμαλίαν θυγατέρα Ιωάννου Σταύρακα και σύζυγον του ανωτέρω Σπυρίδωνος Κατωπόδη κατοίκου ωσαύτως, ίνα προς αυτήν επιδώσω την από 21 Απριλίου 1889 επανταπάντησιν του ειρημένου Κατωπόδη και κατά της ανωτέρω Αμαλίας, έχων ως εξής: κακώς ισχυρίζεσθε δια της υμετέρας απαντήσεως 18 τρέχοντος ότι εδικαιούσθε να εγκαταλήψετε την συζυγικήν οικίαν ως και την μικράν θυγατέραν άνευ της συναινέσεως και άνευ γνώσεως εμού, παραβιάζουσα ου μόνον τας διατάξεις του νόμου αλλά και αυτήν την μητρικήν στοργήν επί ζημία του αθώου βρέφους έχοντος απαραίτητον ανάγκην της μητρικής περιθάλψεως και κακώς επράξατε λαμβάνουσα τα οποία ελάβετε ιμάτια, και επιμένετε να παρακρατήτε και την κλήδα της κασέλας των ιματίων άνευ της ελαχίστου δικαιολογήσεως και ουχί ορθώς συμβουλεύατε να ανοίξουν την κασέλα δι αντικλήδας ή διαρήξεως, ουχι δε φρονίμως επιμένετε να δια των …………… κατοικείτε μακράν της συζυγικής οικίας αφού μάλιστα είναι αναντίρρητον ότι …………. παρέχων υμίν πάσαν διατροφήν και περιποίησιν και πάσαν ιατρικήν θεραπείαν και πληρωμήν φαρμάκων μάλιστα δε και εν τη πόλη σας συνόδευσα και παρ’ επιστήμονος και πεπειραμένου ιατρού της πόλης ελάβαμεν συμβουλών και οδηγιών και συνταγής προς θεραπείαν. Μετά τα ανωτέρω σας προτρέπω και …………… να ακολουθήσετε την ……… συμβουλήν μου να έλθετε εις την συζυγικήν οικίαν να φέρητε τα οποία ελάβατε ιμάτια και την κλήδα την οποίαν ατόπως κρατείτε και εν τη οικία μου δύνανται οι γονείς και πας συγγενεύων να σας επισκέπτονται και περιποιούνται εν ………….. περίστασιν.
Θέλω επικαλεσθώ τους νόμους και θέλω παρακαλέσει τον Δήμαρχον ή άλλον του χωρίου ίνα επί παρουσία αυτών διαρρηχθεί η κασέλα και πληροφορηθώ περί των ελλειπόντων πραγμάτων, επιφυλαττόμενος να εκκκινηθώ των αγωγών μου και ευρών αυτήν εις την κατοικίαν του πατρός της Ιωάννου Σταύρακα την ερώτησα αν παραλαμβάνει την ειρημένην επανταπάντησιν και να υπογράψη και το παρόν επιδοτήριον αλλ’ αύτη ομολόγησεν άγνοιαν γραμμάτων, όθεν προσκάλεσα τον κάτωθι του παρόντος προσυπογραφόμενον ……………………………………………. και επί παρουσία αυτού ετοιχοκόλλησα την ειρημένην επανταπάντησιν εις την θύραν της κατοικίας του πατρός της εις ην κατοικεί και προς βεβαίωσιν τουτου εσύνταξα ………….. το παρόν, της τοιχοκολήσεως ………… και το οποίον αναγνωσθέν υπογράφεται παρ΄ημών και του προσκληθέντος ανωτέρω γείτονος.
Ο ανωτέρω γείτων
Ιωάννης Κακλαμάνης
Ο κλητήρ
Απόστολος Δουβίτσας
Οι μάρτυρες
Δημοσθένης Σταύρακας
Απόστολος Κατωπόδης
Οι συμβαλλόμενοι
Ιωάννης Σταύρακας
Ο Συμβολαιογράφος
Γ. Σ. Τούμπας
Ότι ακριβές αντίγραφον
Εν Καρυά τη 27 Νοεμβρίου 1888
Ο Συμβολαιογράφος
Γ. Σ. Τούμπας
Μετεγράφη εις το βιβλίον μεταγραφών του Δήμου Καρυάς, τόμον 14 αύξοντα αριθμόν 119 μεταγραφών.
Εν Καρυά την εικοστήν ογδόην /28/ Νοεμβρίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού ογδόου έτους
Ο Μεταγραφοφύλαξ Ειρηνοδικείου Καρυάς
Υπογραφή δυσανάγνωστη
