«Η Εκπαίδευση στο Δημ. Σχολείο Αρχοντοχωρίου Αιτωλοακαρνανίας κατά τη δεκαετία 1950-1960 και οι Επτανήσιοι Εκπαιδευτικοί» – Μέρος 6

Εικ. 27. Φωτ. αρχείο Μ. Θ. Σ.

Συνέχεια από το πέμπτο μέρος

Του Σπυρίδωνα Θεοδ. Μήτση,
συνταξιούχου εκπαιδευτικού

Κεφάλαιο 6

Δ. ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΟΝΟΥΝ ΤΗΝ ΨΥΧΗ

Α. Αναμνηστική αφήγηση του Δημήτρη Ανδρέα Παπαναστάση

Ο Δημήτρης Ανδρ. Παπαναστάσης, στην αυλή του παλιού σχολείου, θυμάται και μας εξιστορεί στιγμές από τα δύσκολα σχολικά του χρόνια:

«Η πρώτη μεταπελευθερωτική κυβέρνηση (…) άνοιξε το σχολείο το Σεπτέμβρη του 1946 (σχολικό έτος 1946/47). Τότε ήμουν 6 χρονών παιδάκι.

Κείνα τα «πέτρινα» χρόνια το σχολικό κτίριο του χωριού ήταν σε άθλια κατάσταση. Οι αίθουσες δεν είχαν θρανία και για καθίσματα χρησιμοποιούσαμε πότε ξύλινα σκαμνάκια και πότε μάλλινα μαξιλαράκια.

Τα βιβλία ήταν ελάχιστα και τα τετράδια λιγοστά. Γράφαμε πάνω σε μια ίσια πλάκα, την οποία βάζαμε πάνω στα αδύναμα και γυμνά πόδια μας. Σ’ αυτή γράφαμε αριθμητική και γραμματική με ένα κάρβουνο ή ένα κεραμίδι. Για σβηστήρα χρησιμοποιούσαμε την ψίχα απ’ το φρέσκο ψωμί! (…)

Η παγωνιά και η πείνα ήταν οι μόνιμοι συνοδοί μας. Το κρύο ήταν τσουχτερό και τα κοντά παντελονάκια που φορούσαμε, δεν προστάτευαν τα ταλαιπωρημένα πόδια μας. Τα χέρια, τα πόδια και τα αυτιά ήταν πάντα κρυωμένα και γεμάτα κρυοπαγήματα (χιονίστρες).

Τα ρούχα των περισσοτέρων μας ήταν πρόχειρα, φτιαγμένα από σακιά αλευριού ή από ύφασμα τελευταίας ποιότητας, και όλα ήταν χιλιομπαλωμένα. Τα παπούτσια μας ήταν συνεχώς τρύπια ή λιωμένα και στην καλύτερη περίπτωση φτιαγμένα από δέρμα γουρουνιού. Αρκετά παιδιά δεν φορούσανε παπούτσια, και άλλα φορούσαν γαλότσες χειμώνα – καλοκαίρι.

Δύσκολα χρόνια, πολύ δύσκολα χρόνια!

Το Χειμώνα όλοι οι μαθητές κουβαλούσαμε καθημερινά από ένα κομμάτι χοντρό ξύλο και μερικά ψιλά ξυλάκια για τη σόμπα της αίθουσας. Έπρεπε να διατηρηθεί η φωτιά, η οποία μας συντρόφευε μέχρι το τέλος των μαθημάτων. Από τα ξύλα αυτά έπαιρνε και ο δάσκαλος για τη δική του σόμπα.

Οι δάσκαλοι εκείνα τα χρόνια σιτίζονταν από τα σπίτια μας, οι γονείς μας τους έστελναν από το φτωχικό τους ό,τι μπορούσαν. Κάθε Δευτέρα ένας μαθητής πρόσφερε για το φτωχικό τραπέζι του δασκάλου ένα ζεστό καρβέλι ψωμί, λίγο τυρί ή λίγα αυγά. (…) Ό,τι είχαν, άλλωστε η τροφή ήταν δυσεύρετη, αφού η σιτοπαραγωγή ήταν κατεστραμμένη…

Δάσκαλός μας ήταν ο αείμνηστος Άρης Κατωπόδης, ο οποίος κατάγονταν από το Μεγανήσι. Ήταν καλός δάσκαλος, και πολύ καλός άνθρωπος. Τον αγαπούσαν όχι μόνο τα παιδιά αλά και οι γονέοι μας. Δίδαξε στο σχολείο μας μέχρι το καλοκαίρι του 1956. Ο Άρης Κατωπόδης βοήθησε στη δρομολόγηση της κατασκευής του νέου σχολικού κτιρίου, αλλά και στη μεταφορά όλων των υλικών του παλιού σχολείου… Στις πολλές θετικές δραστηριότητες που ανέπτυσσε συνυπολογίζεται: το ενδιαφέρον του για νέο σχολικό κτίριο, η καλλιέργεια του σχολικού κήπου, τη δημιουργία λαϊκής – σχολικής βιβλιοθήκη, η λειτουργία του μεσημβρινού-νυχτερινού σχολείου… καθώς και η παρέμβασή στα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα του χωριού.

Η διδασκαλία ήταν ένα πολύ βαρύ φορτίο. Όλα τα μαθήματα τα δίδασκε με τον ίδιο τρόπο. Δίδασκε σε τρεις τάξεις και μέσα σε μία αίθουσα 80-100 παιδιά (συνδιδασκαλία). Ο δάσκαλος μας δίδασκε από ένα βιβλίο που είχε τίτλο «Άπασα η ύλη».

Θυμάμαι πως, όταν ο δάσκαλος ήθελε να κάνει μάθημα στους μαθητές των άλλων τάξεων, με έβαζε να προσέχω τους συμμαθητές μου πρώτον, να μην μιλούν και δεύτερον, να εργάζονται πάνω στις σιωπηρές ασκήσεις.

Τον περισσότερο χρόνο τον περνούσαμε μέσα στην τάξη προσπαθώντας να αποτυπώσουμε-μνημονεύσουμε στο μυαλό μας ό,τι δουλειά μας έδινε ο δάσκαλος για διάβασμα και γράψιμο.

Με όλη τη δύναμη της ψυχής τους οι δάσκαλοί μας προσπαθούσαν συνεχώς να γιατρεύουν και να διώχνουν τους όποιους φόβους από τις παιδικές και βαριά πληγωμένες ψυχές μας.

Τελικά, παρ’ όλες τις δυσκολίες, τα βάσανα και τις κακουχίες, κατορθώσαμε να τελειώσουμε το Δημοτικό Σχολείο μόνο έξι παιδιά. Κάποια από αυτά ξέφυγαν… Εγώ, δεν έδωσα εισαγωγικές εξετάσεις για το Γυμνάσιο Αστακού. Παρέμεινα στο χωριό και ασχολήθηκα με την κτηνοτροφία, όπως άλλωστε επιθυμούσε ο πατέρας μου. Όπως απαιτούσαν οι οικογενειακές υποχρεώσεις. … «Είχα αδερφές για πάντρεμα!».

Δυστυχώς, όλα αυτά τα χρόνια ήταν χρόνια φτώχειας και στερήσεων. Και οι δύσκολες αυτές καταστάσεις επηρέασαν αρνητικά και τη δική μου επαγγελματική πορεία!⁵¹

Β. Αφηγηματική ανάμνηση του Καϋμενάκη Παν. Γεωργίου

Το σχολικό έτος 1949/50 στη Δ’ τάξη ήμασταν 14 μαθητές, ήτοι οι: Γιαννέλης Χρήστος του Παναγιώτη*, Νικολές Δημήτριος του Ζώη, Πραμαγκιούλης Δημήτριος του Νικολάου, Καϋμενάκης Νικόλαος του Βασιλείου, Παπαναστάσης Δημήτριος του Ανδρέα, Κρίθημος Χρήστος του Θεοδώρου, Χάνδρας Ανδρέας του Φωτίου (Αμερική), Λάσκαρης Κων/νος του Φωτίου, Ντζουροπάνος Δημήτριος του Ευσταθίου, Χολής Κων/νος του Δημητρίου, Παπαναστάσης Ευάγγελος του Δημητρίου…. κι εγώ (Καϋμενάκης Γεώργιος (Γάκιας) του Παναγιώτη).

Από αυτούς οι: Γιαννέλης Χρήστος του Παναγιώτη*, Νικολές Δημήτριος του Ζώη, Καϋμενάκης Νικόλαος του Βασιλείου, Πραμαγκιούλης Δημήτριος του Νικολάου, Παπαναστάσης Δημήτριος του Ανδρέα, Κρίθημος Χρήστος του Θεοδώρου κι εγώ (Καϋμενάκης Γεώργιος-Γάκιας του Παναγιώτη), μετά από επιτυχείς εσωτερικές εξετάσεις φτάσαμε μέχρι την Έκτη (Στ) τάξη.

Μετά τις εγκύκλιες σπουδές τους στο Δημοτικό Σχολείο Αρχοντοχωρίου (1950/1) ο Πραμαγκιούλης Δημήτριος του Νικολάου και ο Καϋμενάκης Νικόλαος του Βασιλείου έφυγαν από το χωριό σε ηλικία 15 χρονών και πήγαν στην Αθήνα. Εκεί, μετά από επιτυχείς εξετάσεις εισήχθηκαν στο Νυχτερινό Γυμνάσιο Πειραιά. Ο Γιαννέλης Χρήστος του Παναγιώτη* και ο Νικολές Δημήτριος του Ζώη, εγγράφηκαν σε σχολές του Εμπορικού Ναυτικού.

Γ. Αφηγηματική ανάμνηση του Δημήτρη/Τάκη Νικ. Πραμαγκιούλη

Ο Δημήτρης/Τάκης Πραμαγκιούλης στη δική του αφηγηματική μνήμη μας είπε:

«…Γεννήθηκα το 1935. Το 1941 έπρεπε να πάω σχολείο. Όμως, λόγω της Κατοχής το σχολείο δεν λειτουργούσε. Έτσι, το 1945, ο πατέρας μου με πήγε στη θεία μου στο Μύτικα και με έγραψε στο εκεί Δημοτικό Σχολείο. Έπρεπε, έλεγε, να μάθω πρώτη ανάγνωση και γραφή. Ο πατέρας μου με παρέδωσε στον Ηπειρώτη δάσκαλο, Νίκο Μόσολα. Στο δημοτικό Σχολείο Μύτικα παρακολούθησα δύο τάξεις. Το 1947/8 ανέβηκα στο χωριό όπου και ολοκλήρωσα τις εγκύκλιες σπουδές μου. Στα χρόνια αυτά είχα -περιοδικά- για δασκάλους έναν στρατιώτη και έναν παπά (ο παπα-Λάμπρος, ο καλόγερος από το μοναστήρι της Παναγίας Ρόμβου). Και οι δυο τους μας πρόσφεραν γνώση και αγωγή κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες.

Αποφοίτησα το σχολικό έτος 1950-1951, σε ηλικία 16 ετών, με δάσκαλο τον Άρη Κατωπόδη και δασκάλα την Κλειώ Στεφάνου.

Μετά τις εγκύκλιες σπουδές μου, το 1950/51, πέρασα με μια βενζίνη στην Πάτρα και από εκεί ανέβηκα στην Αθήνα. Έπιασα αμέσως δουλειά σε ένα βενζινάδικο.»

Στη συνέχεια εγκαταστάθηκα στον Πειραιά όπου και έδωσα εξετάσεις και πέρασα στο Νυχτερινό Γυμνάσιο. Εκεί είχα συμμαθητή μου το Νίκο Β. Καϋμενάκη.

Το 1953 ήρθε στο Πειραιά και ο μικρότερος αδερφός μου, ο Βασίλης Νικ. Πραμαγκιούλης, ο οποίος έδωσε εξετάσεις, στο Νυχτερινό Γυμνάσιο, και πέρασε με άριστες επιδόσεις σε όλα τα εξεταζόμενα μαθήματα.

Μέχρι και το 1960, την ημέρα εργαζόμασταν και τη νύχτα πηγαίναμε στο Νυχτερινό Γυμνάσιο. Εργασία και σπουδές. Αγώνας για τη ζωή και το μέλλον!

Ο Βασίλης μετά την αποφοίτησή του από το Νυχτερινό Γυμνάσιο έδωσε εξετάσεις και πέρασε στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Θεσσαλονίκης.

Επιπροσθέτως, μετά την στρατιωτική του θητεία πήγε με υποτροφία στην Αμερική, όπου και εργάστηκε ως οικονομικός σύμβουλος σε μεγάλες παραγωγικές εταιρείες… (σήμερα διαμένει μόνιμα στο Καλαμάκι).

Εγώ με το Απολυτήριο του Νυχτερινού Γυμνασίου Πειραιά διορίστηκα στον Ηλεκτρικό, όπου και εργάστηκα ως σταθμάρχης ανελλιπώς 35 χρόνια….

Μετά το 1980 συνταξιοδοτήθηκα και από τότε ζω στο Αγρίνιο…».

Δ. Αφηγηματική ανάμνηση της Ασημίνας Σπ. Συργιάννη-Σαλτού

Η Μίνα Σπ. Συργιάννη-Σαλτού, μας ταξιδεύει ευχάριστα, σε πρώτο πρόσωπο, στα δικά της σχολικά χρόνια: «Εγώ, μέχρι την Τρίτη τάξη είχα δάσκαλο το Μαυρογονατά. Στις μεγάλες τάξεις είχα δάσκαλο τον Άρη Κατωπόδη.

Συμμαθητές γενικά στο σχολείο είχα τους: Τάκη Πραμαγκιούλη, Βασίλη Πραμαγκιούλη, Χρήστο Καρκάση, Χρήστο Παντ. Λιοπύρη, Αρ. Καϋμενάκη, Τάκη Ζώη Γιαννέλη, Γιάννη Σπ. Λιοπύρη, Δημήτρη Φ. Νικολέ, Σταματία Ν. Μήτση, Ειρήνης Ν. Χαντζαρά, Όλγα Ευστ. Λιοντάκη, Αλίκη Θ. Μήτση, Κ. Ι. Παπαναστάση, Γιάννη Θ. Μήτση, τον αδερφό μου Νίκο… κ.ά.

Επειδή είχα όρεξη για μάθηση και αγάπη για το σχολείο πήγαινα σχεδόν κάθε μέρα πέρα στα Πεταλαίϊκα και εκεί με διάβαζε ο θείος μου, ο Κώτσο Πεταλιάς (αδερφός του Θωμά και του Φώτη). Κάποιες φορές με βοηθούσε και ο Νίκος Κ. Πεταλιάς ή Ταλαριάς. Επιπροσθέτως, μου έδειχνε και ο ξάδερφος και συμμαθητής μου, Χρήστος Παντ. Λιοπύρης.

Διάβαζα πολύ, γιατί στα πλαίσια της ευγενούς άμιλλας, ήθελα να συναγωνιστώ τους πολύ καλούς μαθητές του σχολείου, τον Δημήτρη και Βασίλη Πραμαγκιούλη. Τα παιδιά αυτά μαζί με τον αδερφό μου το Νίκο, ήταν οι πρώτοι μαθητές (εξωτερικό κίνητρο….). Εξίσου καλοί μαθητές ήταν και ο Σπύρος Βελ. Χολής, ο Χρ. Παντ. Λιοπύρης, η Σοφία Ι. Παπαναστάση… και η Αλίκη του Θωμά Μήτση.

Η σχολική ζωή εκείνα τα χρόνια ήταν πολύ δύσκολη. Τότε τα βιβλία τα αγοράζαμε, και όπως καταλαβαίνεις κανένα μας δεν είχε δικά του βιβλία. Ούτε κι εγώ είχα, αν και οι γονείς μου είχαν κάποια οικονομική δυνατότητα. Σκέψου ότι ένα μολύβι το έκοβε η μάνα μου στα δύο, ένα κομματάκι το έδινε στον δίδυμο αδερφό μου Νίκο, και το άλλο το έδινε σε μένα. Ό,τι μάθαινα, το μάθαινα από μνήμης και κατά την παράδοση του δασκάλου. Ήμουν καλή στην αριθμητική και τα προβλήματα τα έβρισκα-έλυνα όλα με δικό μου τρόπο. Επειδή οι επιδώσεις μου στα μαθήματα ήταν καλές μου λέγανε πως ήμουν ευφυΐα. Άμα, όμως, δεν έχεις τετράδια και βιβλία, τι τη θες την ευφυΐα, και τι γίνεσαι μόνο μ’ αυτή;

Εκείνο που μου έχει μείνει χαραγμένο στο νου και την ψυχή είναι η αποχή από το σχολείο κάποιων παιδιών, των οποίων οι γονείς τους ήταν καταδιωκόμενοι ή φυλακισμένοι. Τα παιδιά αυτά επειδή δεν είχαν ρούχα, βιβλία, τσάντα, γονείς…. δεν ερχόταν στο σχολείο γιατί δεν ήθελαν να τα κοροϊδεύουν τ’ άλλα παιδιά. Έτσι έμειναν πίσω στα γράμματα. Τα αντάμειψε, όμως, η ίδια η ζωή. Προόδευσαν, δούλεψαν σκληρά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και έγιναν σπουδαίοι άνθρωποι και αγαπητοί στην κοινωνία.

Επίσης, θυμάμαι πως στα χρόνια εκείνα πηγαίναμε πολλές εκδρομές. Η πιο ψυχαγωγική και συνάμα κουραστική στην ανάβαση ήταν η ημερήσια εκδρομή που κάναμε στο Λυμπέριο! Το ξακουστό αντάμωμα των μαθητών και των δασκάλων από τα σχολεία της περιοχής του τέως Δήμου Σολίου. Μα πιο πολύ θυμάμαι τις σχολικές γιορτές, τα θαυμάσια σκέτς και τα μακροσκελή ποιήματα που παρουσιάζαμε τα μεγάλα παιδιά του σχολείου. Και πώς να ξεχάσω το δάσκαλό μου τον Άρη Κατωπόδη, οποίος κατά τις εθνικές επετείους παρουσίαζε σπουδαίες ιστορικές μελέτες με αφηγητές τα παιδιά των μεγάλων τάξεων. Ένα από τα ποιήματα ήταν και το «τραγούδι των εφτά νησιών», τα Εφτάνησα («τα επτά ορφανά» ή «οι επτά αδερφές») του Κωστή Παλαμά, το οποίο με έβαζε να το απαγγέλνω κάθε χρόνο…….

Από την Κέρκυρα, όνειρο μεσ΄ στη χαρά του Μάη,
ως τον Καβομαλιά,
Σκιάχτρο στα Κύθηρα μπροστά, κάθε κορφή γελάει,
Και κάθε ακρογιαλιά.

Λάμπεις, Ιόνιο πέλαγο, σα νάσαι από διαμάντια∙
Μια ορμή πάντα οδηγεί
Σα χάϊδια απ΄ την Ελλάδα σου τα κύματά σου αγνάντια,
Ως του Ιταλού τη γη.

……………….

Ζάκυνθο, χαίρε, ολόανθη, Κεφαλλονιά, δουλεύτρα,
Ω Κύθηρα, ω Παξοί,
Κ΄ εσύ του νου και της καρδιάς, ω Κέρκυρα, μαγεύτρα,
Και Ιθάκη εσύ ακουστή!

Χαίρε κ΄ εσύ της Ρούμελης γειτόνισσα, ω Λευκάδα,
Του αρματωλού φωλιά,
Ακόμα την ηρωική σου σπέρνει ανατριχάδα
Του ψάλτη σου η λαλιά.

Άμποτε από το ταίριασμα κι από το φίλημά τους
Κάποιος να γεννηθή
Πλάστης, απάνω απ” τους γκρεμούς κι απάνω απ΄ τους θανάτους,
Με λόγο ή με σπαθί!⁵²

Ε. Σχολικές αναμνήσεις του Στάθη Ν. Λιοντάκη

Ένας από τους μαθητές της δύσκολης εκείνης εποχής ήταν και ο αριστερών καταβολών Ευστάθιος Νικολάου Λιοντάκης. Ως γιος «καταδιωκόμενου επαναστάτη και ανυπότακτου πολίτη» έμενε με τη μητέρα του στην τοποθεσία Αγριλιά, στον τόπο εργασίας των αδερφών Σπύρου και Νίκου Λιοντάκη.

Ο Στάθης γράφτηκε στην Α΄ τάξη το σχολικό έτος 1946/7, όμως, δεν παρακολούθησε το σχολικό πρόγραμμα εξαιτίας των άσχημων-θυελλωδών πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν. Τα σχολικά έτη 1947/8 – 1948/9 φοίτησε στο σχολείο ελάχιστες φορές και τούτο γιατί μετά τη σύλληψη και τη φυλάκιση του πατέρα του η οικογένειά του φυγαδεύτηκε στη Λευκάδα και την Πρέβεζα. Στον ξένο τόπο ζούσε κρυφά πότε σε αγροτόσπιτα και πότε σε υπόγεια σπίτια… με την ελπίδα να «φύγουν» για τη Σοβιετική Ένωση ή άλλες σοσιαλιστικές χώρες. Σ’ αυτές τις συνθήκες έμαθε λίγα γράμματα – γράμματα του ποδαριού από την ηρωίδα γραμματιζούμενη μάνα του Σταυρούλα Δημ. Κρικκώνη, η οποία ήταν απόφοιτος του 6/ταξίου τότε Δημοτικού Σχολείου Αρχοντοχωρίου (1929-1932). (…)

ΣΤ. Αφηγηματική μαρτυρία της Ειρήνης Ν. Χαντζαρά-Σκυφτούλη

Στην αφηγηματική της μαρτυρία η Ειρήνη Ν. Χαντζαρά-Σκυφτούλη, μας αναφέρει πως: «Στα πρώτα χρόνια του εμφυλίου (1946/7/8/9 οι σχολικές συνθήκες ήταν σκληρές. Το σχολείο δεν είχε βιβλία ούτε τα απαραίτητα σχολικά υλικά (πίνακα, αριθμητήριο, καρέκλες ή θρανία, χάρτες,…). Αυτά είχαν καταστραφεί από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς, όταν χρησιμοποιούσαν το σχολείο ως διοικητήριο ή κέντρο κράτησης των αντιστασιακών την περίοδο του 1943-1944. Έτσι, όσα παιδιά θέλαμε να μάθουμε λίγη ανάγνωση και λίγη γραφή παίρναμε αναγκαστικά από το σπίτι μας ένα σκαμνάκι και την πλάκα και πηγαίναμε στο σχολείο. Όπως καταλαβαίνεις τα γράμματα που μαθαίναμε ήταν λίγα και του ποδαριού. Τι να πρωτοέκαναν και οι δάσκαλοι!

Αργότερα, περί το 1949/50, τα πράγματα έγιναν καλύτερα. Ήρθαν νέοι δάσκαλοι με όρεξη και αγάπη για τα παιδιά, ο Άρης και η Κλειώ. «Την εξέλιξη αυτή την εκμεταλλεύτηκαν πολλές κοπέλες, οι οποίες συνέχισαν τη φοίτηση και σε άλλες τάξεις. Εγώ σταμάτησα το σχολείο στην Γ’ τάξη. Το ίδιο έκαναν και πολλά άλλα κορίτσια. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να μείνουμε, όσες κάναμε αυτή την επιλογή, οργανικά και λειτουργικά αναλφάβητες.

Τα ξύλινα θρανία, το αριθμητήριο, ο μαυροπίνακας, οι κιμωλίες και οι πλάκες!⁵³

Ζ. Αφηγηματική μαρτυρία του Παπαναστάση Ιωάννη Δημητρίου

«Δάσκαλός μου ήταν ο Άρης Κατωπόδης. Κατάγονταν από το Μεγανήσι. Ήταν καλός δάσκαλος και καλός άνθρωπος. Δεν θα ξεχάσω το γεγονός που έγινε στην αυλή του σχολείου το Σεπτέμβρη του σχολικού έτους 1956-1957. Κείνη τη μέρα όλα τα παιδιά βρεθήκαμε με τους γονείς μας στο σχολείο για να κάνουμε τον καθιερωμένο αγιασμό έναρξης της σχολικής χρονιάς και να πάρουμε βιβλία, πρόγραμμα, συμβουλές… και εντολές. Όμως, το σχολείο ήταν κλειστό. Ο δάσκαλος Άρης Κατωπόδης και η δασκάλα Κλειώ Σοφιανού είχαν μετατεθεί χωρίς, όμως, η Διεύθυνση της Περιφερείας Λευκάδας να τους αναπληρώσει έγκαιρα (ο Άρης πήγε στο σχολείο της Κανδήλας στο χωριό της μάνας του (Στ. Μούτου) και η Κλειώ σε σχολείο της Ιθάκης). Η εξέλιξη αυτή δεν άρεσε σε κανένα. Οι γονείς διαμαρτυρήθηκαν στον πρόεδρο, ο οποίος κι απέστειλε στο Νομάρχη τηλεγράφημα διαμαρτυρίας, και εμείς τα παιδιά αρχίσαμε να φωνάζαμε συνθηματικά: «Θέλουμε τον Άρη»! «Θέλουμε τον Άρη»! «Θέλουμε τον Άρη»!!!» (… και κάποιοι θορυβήθηκαν…. γιατί νόμισαν ότι θέλαμε τον Άρη Βελουχιώτη!…)

Τελικά, η Διεύθυνση της Περιφερείας Λευκάδας μας έστειλε, με απόσπαση από το Δημ. σχολείο Ζαβέρδας, τους εκπ/κούς Χρήστο Ροντογιάννη και Ελένη Φέτση.

(Συνεχίζεται)
__________________________________________
⁵¹ Ο Δημήτρης Ανδρέα Παπαναστάσης είναι μόνιμος κάτοικος της Τ. Κοινότητας Αρχοντοχωρίου Ξηρομέρου Αιτ/νίας
⁵² http://syllogoseptanision.blogspot.com/2014/05/150.html
⁵³ www.alfavita.gr