Κέντρανθοι και άλλα στην ορεινή Λευκάδα

Είναι η εποχή που όλα πρασινίζουν κι όλα πια ανθίζουν στην ορεινή Λευκάδα με τις πλαγιές και τις άκρες των δρόμων να κιτρινίζουν από τα σπάρτα, τους ασφελαχτούς, τις ασφάκες και τους απήγανους κι αλλού πάλι να βάφονται κόκκινοι από τους κέντρανθους (Centranthus ruber) στους οποίους θα περιοριστούμε σήμερα.

Συστάδες ολόκληρες απαντήσαμε πρόσφατα στην ανάντη πλευρά του δρόμου λίγο πριν την είσοδο στους Πηγαδισάνους, όπου μια ξύλινη πινακίδα καλωσορίζει τους επισκέπτες με το «καλώς ορίσατε στην Ορεινή Λευκάδα», αλλά και πιο ψηλά σε όλο το δρόμο μέχρι το πιο ορεινό χωριό της Λευκάδας, την Εγκλουβή.

Στο ίδιο σημείο, κατάντη του δρόμου, βρίσκεται και ένα παλιό πέτρινο ταπεινό εικόνισμα, σαν όλα αυτά που χαρακτηρίζουν με την απλότητά τους και την μοναδική τους αρχιτεκτονική τη λευκαδίτικη ενδοχώρα (δεν προσέξαμε που ακριβώς είναι αφιερωμένο αλλά καβαλάρης ήταν ο Άγιος), που κάποιος όμως φρόντισε να το «ανακαινίσει» προσθέτοντας και ένα δεύτερο άτεχνο μαρμάρινο όροφο-σπιτάκι πάνω στο παλιό…

Ως Κέντρανθο (Centranthus) της οικογένειας των Ναρδωδών περιγράφει το φυτό ο Π.Γ. Γεννάδιος («Λεξικόν Φυτολογικόν», Αθήνα, 1914), το γένος του οποίου περιλαμβάνει περί τα 8 είδη ιθαγενή των παραμεσόγειων χωρών. Είναι φυτά ποώδη, ετήσια και πολυετή, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι ζιζάνια και μερικά κοσμητικά.

Τα είδη της ελληνικής χλωρίδας είναι όπως γράφει τέσσερα, μεταξύ των οποίων και ο εικονιζόμενος Κέντρανθος ο ερυθρός (Centranthus ruber) που κατακλύζει την εποχή αυτή την ορεινή Λευκάδα. Γράφει επίσης ότι είναι είδος κοσμητικό και φαρμακευτικό που απαντάται σε πολλά μέρη της Ελλάδας και ότι η κοινή του ονομασία είναι Ανάλατος και μερικές φορές Βαλεριάνα. Όπως σήμερα πληροφορηθήκαμε σε χωριά της ορεινής Λευκάδας, όπως τον Άγιο Ηλία, η κοινή του ονομασία είναι Καλαμάκι.

Αναφέρει ακόμη ο Γεννάδιος το είδος σιβθόρπειος (Centranthus ruber Sibthorpii) που ονομάζεται στην Κεφαλονιά Μοσχολεός και στη Θήρα Ερπίνη. Στο είδος αυτό αναφέρεται πιθανά η ορεινή Νάρδος του Διοσκουρίδη. Από τα εξωτικά είδη σημειώνει ότι αξιόλογο κοσμητικό είναι ο Κέντρανθος μακροσίφων (Centranthus Macrosiphon), ιθαγενή της Ισπανίας.