Βίκερς, κατά πάσα πιθανότητα, το πολυβόλο που κατασχέθηκε στο Κατωχώρι

Μάρκας Βίκερς (Vickers) είναι, κατά πάσα πιθανότητα, το πολυβόλο που κατασχέθηκε το πρωί της Δευτέρας 28 Γενάρη 2019, μαζί με άλλα όπλα και διάφορα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος αντικείμενα, στο σπίτι του 54χρονου Σ.Σ. στο Κατωχώρι Λευκάδας. Ενδιαφερθήκαμε για την ιστορία του αφού ενδέχεται να αποτελεί ένα τεκμήριο της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας.

Το πολυβόλο που κατασχέθηκε από την αστυνομία στο Κατωχώρι Λευκάδας

Είναι γνωστό μέσα από προφορικές μαρτυρίες και βιβλιογραφικές καταγραφές ότι οι «μαχητικές ομάδες της Δεξιάς»¹ (οι αυτοαποκαλούμενες Ένοπλες Ομάδες Νοτίου Νήσου – Ε.Ο.Ν.Ν.) που έδρασαν κατά την περίοδο της κατοχής και του Εμφυλίου κυρίως στη Νότια Λευκάδα, παίρνοντας μέρος μεταξύ άλλων και στη Μάχη στο Λαϊνάκι το καλοκαίρι του 1944, είχαν στη διάθεσή τους αυτού του είδους τον οπλισμό. Όπως είναι επίσης γνωστό ότι ο 54χρονος συντοπίτης μας, στο σπίτι του οποίου βρέθηκαν τα όπλα και τα άλλα αντικείμενα, είναι φανατικός συλλέκτης κάθε λογής ιστορικού-λαογραφικού υλικού, ενώ στις προθέσεις του ήταν η δημιουργία ενός Μουσείου.

Το υδρόψυκτο πολυβόλο Βίκερς, που προσφέρονταν σε διάφορα διαμετρήματα, ήταν μια μετεξέλιξη του πρώτου πολυβόλου που είχε εφεύρει και κατασκευάσει το 1885 ο Hiram Maxim. Η βρετανική εταιρεία αγόρασε την πατέντα το 1896 και ξεκίνησε το 1912 με την παραγωγή του πολυβόλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πολυβόλο αυτό χρησιμοποιήθηκε καθ’ όλο το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Η παραγωγή του ξεκίνησε το 1912 και διήρκεσε μέχρι το 1968.

Το όπλο αυτό χρησιμοποιήθηκε επίσης ευρέως και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές κατά την διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου 1946-1949. Αμέσως μετά την απελευθέρωση, τον εξοπλισμό των νεοσυγκροτούμενων μονάδων της Εθνοφυλακής και του Στρατού Εκστρατείας, ανέλαβε η Μεγάλη Βρετανία. Ο οπλισμός που χορηγήθηκε εκείνη την περίοδο και μέχρι το Μάιο του 1947, περιλάμβανε κατά είδος: 6.131 οπλοπολυβόλα Bren (Μπρεν) και 62 πολυβόλα Vickers (Βίκερς) 0,303΄΄.²

Από το Σεπτέμβριο του 1946, ξεκίνησε η δράση του Εθνικού Στρατού. Εκείνη την περίοδο διεξάγονταν μια σειρά από συσκέψεις μεταξύ αξιωματικών του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) και της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής (ΒΣΑ) για τον καθορισμό νέας «Διάταξης Μάχης» του στρατού, διότι η δύναμη είχε κριθεί ανεπαρκής. Στις συσκέψεις αυτές, αποφασίστηκε η προοδευτική αύξηση της δύναμης του Ελληνικού Στρατού, η οποία ολοκληρώθηκε μέχρι τα τέλη του 1947 για το Στρατό Εκστρατείας σε 120.000 άνδρες και την Εθνοφρουρά σε 20.000 (40 τάγματα Πεζικού).

Η σύνθεση ενός τάγματος Πεζικού περιελάμβανε 600 τυφέκια, 75 υποπολυβόλα, 36 οπλοπολυβόλα, 4 όλμους 3΄΄ και 12 όλμους 2΄΄. Οι λόχοι πολυβόλων διέθεταν πολυβόλα Βίκερς. Την ίδια περίοδο συγκροτήθηκαν 97 τάγματα εθνοφρουράς δυνάμεως 500 ανδρών και αρχικά εκτός των τυφεκίων, ήταν εξοπλισμένα με 84 υποπολυβόλα, 25 οπλοπολυβόλα και 12 όλμους 2΄΄. Κατά τη διάρκεια του 1948 ο οπλισμός τους ενισχύθηκε με 4 πολυβόλα Βίκερς, 11 οπλοπολυβόλα ακόμη (σύνολο 36) και 4 όλμους 81 χιλ.

Πηγή: Βικιπαίδεια

(Σημ.: Με πληροφορίες από την αγγλική Βικιπαίδεια – Οι φωτογραφίες, όπου δεν αναφέρεται η πηγή, είναι από το διαδίκτυο, από απροσδιόριστες αρχικές πηγές).
___________________________________________
¹ Γράφει ο Τάσος Γιάννη Κονιδάρη για την «ανάδειξη των Οπλαρχηγών της Δεξιάς» στο βιβλίο του «Η Λευκάδα στη σκιά του Εμφυλίου πολέμου 1943-1947» (σελ. 34): «Κάτω από τις συνθήκες αυτές (εννοεί τον θάνατο του Πολύβιου Καραγιάννη από τον Γιαννούλη στη Νικιάνα) στη Νότια Λευκάδα εμφανίστηκαν αρκετές Ομάδες της Δεξιάς με αυτοτέλεια, χωρίς καμμία εξάρτηση, που αν υπήρχε ένα στοιχείο που τους ένωνε, εκτός από τις πολιτικές τους τοποθετήσεις, δεν ήταν παρά ο φόβος ενός κοινού εχθρού. Στο Μαραντοχώρι με αρχηγό το Δ. Ζαμπέλη, στον Βουρνικά τον Σπύρο Κατωπόδη, στον Σύβρο τον Σπύρο Αλαμάνο, στην Κοντάραινα τον Βασίλη Καραμπάκη, στον Αγ. Πέτρο τον Γεράσιμο Καγκελάρη, στον Πόρο τον Κώστα Σκλαβαινίτη, στο Κατωχώρι τον Φίλιππα Σκλαβαινίτη, στο Νιοχώρι τον Αντρέα Γαζή-Βάλτρα, στον Αγ. Ηλία τρεις Ομάδες με οπλαρχηγούς τον Γεράσιμο Σολδάτο-Νικολάρα, Κ. Καραγιάννη και Ν. Αργυρό Τεπέλα και στα Χαραδιάτικα, Άλατρο, Φτερνό, Νυδρί, Βλυχό με τον Χρήστο Κονιδάρη-Καλατζή».
² Γενικό Επιτελείο Στρατού