Χειρόγραφο Γιώργου Σγουρού, ειδικού απεσταλμένου της ΠΕ του ΕΑΜ στη Λευκάδα από τον Φλεβάρη μέχρι τον Μάη του 1944 (Μέρος 9ο)

Τα Χαραδιάτικα σήμερα, το χωριό των Καλατζαίων όπου έγινε η συνάντηση

Στο κομμάτι αυτό του ημερολογίου του ο Γ. Σγουρός μιλάει για τη πρώτη συμφωνία με τους Καλατζαίους που έγινε στις 14 Απρίλη του 1944, Μεγάλη Παρασκευή, στα Χαραδιάτικα, το «άντρο» των Καλατζαίων. Στη συζήτηση συμμετείχαν από τη μεριά του ΕΑΜ ο Γιώργος Σγουρός και ο Ζώης Μπαριάμης (Καπακέλος) από τη Βαυκερή (Ήταν καπετάνιος Τάγματος του ΕΛΑΣ στο Ξηρόμερο και είχε κάνει τις πρώτες επαφές με τον Ανδρέα Καλατζή) και από τη μεριά των Καλατζαίων τα αδέλφια Χρήστος και Ανδρέας Καλατζής και ο εξάδελφός τους Γιάννης Καλατζής. Περιγράφει επίσης τη δεύτερη συνάντηση που είχε την επόμενη μέρα με τον Βασίλη Φραγκούλη στο Νυδρί

Διατηρείται η αρχική ορθογραφία του χειρόγραφου. Συνέχεια από το Μέρος 8ο.

«14/4. Στις 13/4 πήγα στη Βαυκερή και το απόγευμα με το Ζώη κατεβήκαμε στα Καλύβια της Βαυκερής για να πάμε την επομένη στα Χαραδιάτικα στους Καλατζαίους. Την Μεγ. Παρασκευή 14/4 ξεκινήσαμε για τα Χαραδιάτικα που φτάσαμε στις 11 η ώρα. Ο Χρήστος ο Καλατζής δεν ήθελε να πάρη μέρος στη συζήτηση και αυτό ήταν πολύ κακό σημάδι εμείς βρισκόμαστε στο σπίτι του Ανδρέα. Τέλος πίσθηκε και στις 1½ η ώρα μετά το φαΐ παρουσιάστηκε.

Στη συζήτηση πήραν μέρος ο Χρίστος ο Ανδρέας και ο εξάδελφός τους Γιάννης Καλατζής. Από τις πρώτες συζητήσεις διαπίστωσα ότι είχα μπροστά μου έναν αμόρφωτο αλλά τίμιο αγρότη πολύ αφελή-κουτό και πολύ εγωιστή ελαττώματα που εκμεταλεύθησαν οι αντιδραστικοί της Λευκάδας για να τον κάνουν όργανό τους. Η διαπίστωσή μου αυτή με βοήθησε να καθορίσω τον τρόπο που έπρεπε να χειριστώ το όλο ζήτημα. Άρχισα με επίθεση εναντίον της τιμιότητάς του και του εγωισμού του. Του είπα πως η μέχρι σήμερα ταχτική του τον κατέτασε στους προδότες και σαν τέτιοιος θα αντιμετωπιζότανε ενώ εγώ ήμουν βέβαιος ότι δεν ήταν προδότης αλλά καλός πατριώτης καλύτερος από πολλούς άλλους που κάνανε τον πατριώτη και τίμιος αλλά τον παρέσυραν οι επιτήδειοι στον κακό δρόμο. Ύστερα από συζητήσεις που κράτησαν συνεχώς μέχρι τις 10½ τη νύχτα καταλήξαμε σε συμφωνία που τα κύρια σημεία της είναι τα παρακάτω.

1) Του επέβαλα να κρατήση τον οπλισμό του και να διατηρήση οπλισμένο το Τμήμα του, αλλά για κανένα λόγο δεν θα έπρεπε να δράση εκτός του χωριού του ότι ούτε και άνδρας του οπλισμένος θα έβγαινε από αυτό.

2) Παρ΄ όλες τις σχέσεις που είχε με τους Ράλληδες του Ξηρομέρου Βέρη και Γουρούνα δεν θα τους παρείχαν άσυλο και όταν εμείς τους χτυπήσουμε, γιατί θα τους χτυπούσαμε αυτοί θα καθόντουσαν ουδέτεροι.

3) Όταν παρίστατο θα μας βοηθούσαν με το ένοπλο τμήμα τους.

4) Του ανατέθηκε η ευθύνη για την Οργάνωση του χωριού με επικεφαλή που θα του παρείχε εμπιστοσύνη.

5) Για οιοδήποτε ζήτημα δημιουργιότανε η διαφορά θα λυνότανε με συνεννοήσεις μεταξύ μας.

6) Για τους ανθρώπους που ακολουθούσαν την ομάδα του δίναμε άφεση αμαρτιών εφ΄ όσον έπαυαν κάθε εχθρική δράση.

7) Να βοηθούσαν να συγκεντρωθή το παρακράτημα για την επιμελητεία του Αντάρτη ΕΤΑ.

8) Δεν επρόκειτο να συγχωρήσουμε τους Ζωοκλέφτες Καραγιανναίους Νικολαραίους και τον προδότη Βάλτρα.

9) Κείνος που από προσωπικά θα τους επετίθεντο θα εθεωρήτο και δικός μας εχθρός και θα τον αντιμετωπίζαμε μαζί και

10) Δεν κάναμε τη συμφωνία μαζί τους σαν ΕΔΕΣίτες γιατί σαν τέτοιους δεν τους αναγνωρίζαμε αλλά σαν παρασυρμένα άτομα.

Οι ποινικές και κοινωνικές ευθύνες για την συνεργασία τους με τους καταχτητές δεν είχαμε δικαίωμα να παραγράψουμε αλλά αυτό ήταν υπόθεση της Δικαιοσύνης. Τη θέση τους όμως ασφαλώς θα την ελάφρυνε οπωσδήποτε η από δω και μπρος διαγωγή τους.

Μου ζήτησαν και αυτό έδειχνε την τιμιότητά τους στη συμφωνία να πάρουν μέρος οι Ζαμπέλης και Κατωπόδης οι πρώην συνεργάτες τους και αν δεν συμφωνούσαν τότε αυτός θα είχε το δικαίωμα να χωρίσει τις ευθύνες τους μαζί τους και να κάνουν χωριστή συμφωνία μαζί μας. Δεχτήκαμε τον όρο γιατί αυτό εξυπηρετούσε την ενότητα στο νησί και κατά συνέπεια την ησυχία. Ορίσαμε γιαυτό να συναντηθούμε την Τρίτη του Πάσχα μαζί με τους Ζαμπέλη-Κατωπόδη και Καλατζαίους για την τελική συμφωνία σε μέρος που θα όριζαν και θα μας ειδοποιούσαν να πάμε. Τελειόνοντας σφίξαμε τα χέρια. Επακολούθησε καλό φαγοπότι και χωρίσαμε για ύπνο φιλοξενηθήκαμε για ύπνο στο σπίτι του Ανδρέα Καλατζή.

17/4. Την νύχτα ακουστήκανε πυροβολισμοί, ξεπετάχτηκε ο Ανδρέας και άρχισε να βρίζει εκίνους που πυροβολίσανε, εμείς ξυπνήσαμε. Μας καθησύχασε πως δεν είναι τίποτα και βγήκε με τα σόβρακα να μάθη τι συμβαίνει. Είχανε πυροβολήση στην έξοδο του επιτάφιου που εδώ τον περιφέρουν τη νύχτα μετά τα μεσάνυχτα.

Το πρωί ετοιμαστήκαμε να φύγουμε. Ο Χρήστος ήρθε να μας χαιρετίση. Μας ξανατόνισε πως και αν δεν συμφωνούσαν σε όσα είπαμε για συμφιλίωση οι Ζαμπέλης Κατωπόδης γιαυτούς ίσχυε η συμφωνία μας. Την δεχτήκαμε την καινούργια του δήλωση με ανακούφιση γιατί φοβόμαστε ότι οι Ζαμπέλης και Κατωπόδης θα προσπαθούσαν να τορπιλίσουν τη συμφωνία.

Ο Ανδρέας μας συνόδευσε μέχρι το Νυδρί που θα συναντούσαμε το Βασίλη Φραγκούλη είπαμε ότι πρωτού υπογραφή η συμφωνία δεν έπρεπε να αναφέρουμε τίποτε γιαυτή στο Φραγκούλη. Έξω από το Νυδρί χωρίσαμε με τον Ανδρέα για τον παραπάνω λόγο. Μιλήσαμε με το Φραγκούλη (ήτανε θείος του Ζώη Καπακέλου) για όλα τα ζητήματα της συμφιλίωσης. Ήξερε την συνάντησή μας με τους Καλατζαίους και πρότεινε να καλέση το Χρήστο. Αρνηθήκαμε. Από την άλλη συζήτηση μας φάνηκε η προσπάθεια να μας παρασύρη σε συμφωνία επιβαρυντική για μας αποφύγαμε και εμείς έντεχνα και συμφωνία τέτοιου είδους και άρνηση ύστερα από συζήτηση 2 ωρών φύγαμε ορίζοντας συζήτηση για την Τετάρτη του Πάσχα. Πήγαμε στη Βαυκερή ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα της μέχρι κείνης της στιγμής δουλειάς μας».

Διαβάστε ακόμη: