Πάνος Γιαννούλης: «Από τα μαύρα χρόνια της σκλαβιάς 1941…» – Μέρος 8ο

Η προτομή του θρυλικού Καπετάνιου του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ Πάνου Γιαννούλη

Συνέχεια από το Μέρος 7ο

Συνεχίζουμε με το 8ο Μέρος των «απομνημονευμάτων» (χειρόγραφο) του Καπετάνιου του ΕΛΑΣ και του Αρχηγείου Ξηρομέρου Λευκάδας του ΔΣΕ Πάνου Γιαννούλη που γράφτηκαν στις 27 Οκτώβρη του 1945, οκτώ μήνες μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας, με τον Πάνο Γιαννούλη να βρίσκεται την εποχή εκείνη κυνηγημένος, όπως και χιλιάδες άλλοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Διατηρείται η αρχική ορθογραφία του χειρόγραφου:

«Πήρε λοιπόν εντολή να μας απασχολήση στην Ήπειρο γιατί οι γερμανοί με δύναμη των ταγμάτων ασφαλείας θα έκανε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα. Ο Ζέρβας κινόνταν στους Καλαρύτες. Επήραμε εντολή να μετακινηθούμε αμέσως για Βουλγαρέλι της Ηπείρου. Μετά διημέρου κοπιώδους πορείας φτάσαμε στο Βουλγαρέλι και στρατονιστήκαμε στο μοναστήρι. Από την κούραση και την αφόρητη ζέστη είχαμε (90) ασθενείς. Το Βουλγαρέλι είναι μεγάλο χωριό, και υγιεινότατο με τα αθάνατα νερά του αλλά σχεδόν καμμένο από τους γερμανούς διότι κάποτε τους χτύπησε ο Ζέρβας. Είναι φιλόξενο χωριό. Δεν χαρήκαμε όμως τις ομορφιές του χωριού διότι μας διέταξαν να αναχωρήσουμε αμέσως για την γέφυρα Χαλκινοπούλου όπου εντολή θα μου καθόριζε δρομολόγιο.

Ο Καπετάνιος του ΕΛΑΣ και του Αρχηγείου Ξηρομέρου-Λευκάδας του ΔΣΕ Πάνος Γιαννούλης

Η αλήθεια είναι ότι αυτό το τάγμα είχε αμαρτία διότι ήταν το πιο μαχιτηκό τάγμα και κομμάτι του ΕΛΑΣ. Μετά δύο ημερών πορία φτάσαμε στη γέφυρα και την ίδια μέρα αναχωρήσαμε για την [      ] διότι εκεί είχαμε το νοσοκομείο της 7ης ταξιαρχίας. Οι γερμανοί έφτασαν μέχρι τη γέφυρα και προώθησαν (1) λόχο στο Νιοχώρι της Ευριτανίας. Ο (2) λόχος προς την γέφυρα των σιδήρων. Κινούμαστε πάντοτε από [      ] τα μέρη διότι οι γερμανοί νάρκοναν τους δρόμους. Μόλις έφτασα στο Νιοχώρι είχαν φύγει [  ]. Μόλις έφτασα στα σίδερα, τα πάντα εκεί ήταν κομένα [      ] δια να μας δώσει μια πληροφορία για το δρομολόγιο των γερμανών. Μια γριά (80) ετών ξαπλωμένη με δύο σφαίρες στην κοιλιά, παραπέρα ένα παιδάκι αχρόνιαγο ξεκιλιασμένο. Ορκιστήκαμε στα πτώματα εκδίκηση και ριχτήκαμε στην Τριχωνίδα προς καταδίωξιν των Ούνων. (3) μέρες τελείως νηστικοί αλλά προχωρούσαμε αδιάκοπα, εκάλπαζα το άλογό μου (5) χιλιόμετρα μακρυά, δηλαδή μπροστά από τον λόχο. Μόλις επλησίασα την Χούνι, άκουσα πυροβολισμούς. Ήταν γερμανοί που σκότωναν γουρούνια. Γύρισα πίσω και ιδοποίησα το τμήμα και σκαρφαλώσαμε στα υψώματα.

Είχε νυκτώσει, έπρεπε να περιμένω να ξημερώσει να δω που ήταν οι γερμανοί και πόσο ήταν. Η Χούνη είχε σχήμα χοάνης για να έχει και το όνομα Χούνι. Το χωριό είναι στο βάθος και γύρω είναι τα ψηλώτερα βουνά της ορεινής Τριχωνίδας όπου είναι τα ραποκέφαλα από την Χούνι μέχρι Άγιο Βλάσιο. Ήταν γεμάτο από γερμανικά αυτοκίνητα και τανκς. Όταν χάραξε, είδαμε όσο έκοβε το μάτι μας στο χωριό και στο δρόμο κατασκηνώντας και με ατέλειωτη φάλαγγα. Ενισχύθηκα από τον (9) λόχο του Παπαλέκου και τους χτυπούσαμε. Μέσα στα στενά οι Ούνοι του Χίτλερ, τα ξανθά τέρατα του Βορρά, πανικόβλητοι έτρεχαν στα σπίτια και στα χαντάκια να σταθούν, μα τα μυδράλιά μου και τα μάουζερ, που ήταν κάποτε δικά τους, σκορπούσαν τον θάνατο και την φρίκη.

Κατέβηκα μέσα στο χωριό που το είχαν κάψει και αυτό οι Ούνοι όπως και τόσα άλλα. Τα άρματα μάχης και η συντριπτική υπεροχή των γερμανών με έκαναν να συμπτηχθώ στα υψώματα. Το απόγευμα ενισχυθήκαμε από τον εφεδρικό λόχο του 36 συντάγματος και καταλάβαμε το χωριό. Οι γερμανοί και ράληδες τρομαγμένοι τραβούσαν για το Αγρίνιο. Εκεί απωλέσαμε (1) σκοτωμένο από νάρκη και έναν τραυματία. Οι γερμανοί περισσότερους από 150 νεκρούς. Τους ακολουθούσαμε χωρίς να φάμε απολύτως τίποτε, μα θέλαμε ακόμη να φάμε τίποτα φρούτα δεν τολμούσαμε να τα αγγίξουμε διότι οι γερμανοί είχαν βάλει παντού νάρκες ακόμη και στο νεκρό. Όπου περνούσαν δεν άφηναν τίποτε στη θέση τους. Έκεγαν, σκότωναν, άρπαζαν, γενική ερίμωση. Ανεβήκαμε από το βουνό και τραβήξαμε για τον Άγιο Βλάσιο, οι γερμανοί τραβούσαν προς την Ντίροβα. Τους ακολουθήσαμε, όταν πλησιάσαμε στο χωριό μας ιδοποιούν ότι είχαν ναρκώσει ολόκληρη των περιοχή, άλλωστε είχε νυκτώσει. Έστηλα τους άντρες πίσω στον Άγιο βλάσιο και εγώ με (1) ομάδα κημοίθηκα στα υψώματα της Τέροβας για να τους παρακολουθώ. Την νύκτα οι γερμανοί μπήκαν στο Αγρίνιο, αφού προηγουμένως πότισαν νάρκες ολόκληρο την περιοχή που υποχωρούσαν.

Την αυγή μπήκα στο χωριό, τα καμένα σπίτια άχνιζαν από μακρυά, σε έπερνε η κνήσα ανθρώπων και ζώων καμμένων. Γύρισα όλο το χωριό να συναντήσω άνθρωπο, μόνο δύο παιδάκια σκοτωμένα. Άλογα κομματιασμένα από νάρκες, έσκασα μερικές νάρκες από πέτρες. Το απόγευμα ήρτε το τάγμα, όταν περνούσα από την Ντίροβα, ένας Παπαϊωάννου πάτησε στο δρόμο μια νάρκη και σκοτώθηκε. Τραυματίστηκαν άλλοι (4). Το βράδυ φτάσαμε στα Σκοντιρά (;), ήταν αδύνατο, προχωρούσαμε διότι είμαστε τελείως εξαντλημένοι από την πίνα, την αγριπνιά και την κούρασι. Βαδίζαμε και μαχώμαστε (7) μέρες νυστικοί, κάποτε ψήναμε κανένα καλαμπόκι. Τα Σκοντιρά (;) είναι το μόνο χωριό όπου δεν έκαψαν οι γερμανοί και αυτό γιατί είναι όλοι εθνοπροδότες και υπηρετούσαν κάτω από την γερμανική τους μπότα (;). Όταν τα Σκοντιρά (;) επήγαμε, στο Περιστέρι και στο [   ] περιμένοντας τους γερμανούς. Αφού ξεκουραστήκαμε (3) μέρες στο Περιστέρι, κατεβήκαμε στην Παραβόλα και στήσαμε ενέδρα σε μια μεγάλη φάλαγγα η οποία ερχόνταν από [   ]. Το μέρος ήταν πολύ απότομο και στενό τελείως [   ] περίπου (200) άνδρες, εγώ με λίγους ακροβολιστές εκατέβηκα κάτω από το δρόμο για να χτυπήσω τα αυτοκίνητα με χηροβομβίδες. Οι γερμανοί έκεγαν το Προσό, από μακρυά βλέπαμε καπνούς. Κατά τις (10) π.μ. φάνηκε η φάλαγγα, ήταν (500) αυτοκίνητα συνοδεβόμενα από τανκς.

Σύννεφα από σκόνη ανέβηκαν στον ουρανό όταν κατεβέναν κοπάδια από ανθρώπους να τρέχουν στα αριστερά μας υψώματα. Τα παρατηρητήριά μας φώναζαν ότι οι γερμανοί μας πλαγιόβαλαν, οι άντρες ανησύχησαν διότι ήταν αλήθεια. Από πάνω μας γερμανοί και κάτω φάλαγγα, ήμαστε χαμένοι. Τα ατρόμητα παιδιά του ΙΙ τάγματος που ποτέ δεν γνώρισαν το φόβο, άρχισαν να φοβούνται και να συμπυκνώνονται χωρίς διαταγή. Έτρεχα από λόφο σε λόφο για να τους σταματήσω. Ήταν αδύνατο, αλλά και αργά, η φάλαγγα περνούσε, δεν ήξερα τι έλεγα και τι έκανα. Έτρεξα σαν δέμονας στα αυτοκίνητα και τους χτύπησα μόνος μου και με ένα οπλοπολιβόλο που με ακολούθησε ένας επονίτης και ο προμηθευτής. Πλησίασα τα αυτοκίνητα στα (50) μέτρα και χτύπησα 2 [    ] ταινίες με το [   ] έριξε όλες τις σφαίρες που είχε στο οπλοπολιβόλο και έφυγα. Οι γερμανοί μου έριχναν χαλάζι από σφέρες. Έριξα όσες σφέρες ήχα μαζί μου και ματά συμπτήχθηκα και εγώ επάνω στην ράχη. Συνάντησα τους άνδρες μου. Να τι είχε συμβή. Οι γερμανοί κατέβηκαν να φάνε σταφύλια, οι χωρικοί έτρεξαν στα βουνά. Αυτούς ίδαν τα παρατηρητήρια και συνδέθηκαν και φώναξαν και τους άλλους. Πήγαμε στο Περιστέρι».

(Συνεχίζεται)

(Πηγή: Ιωάννης Α. Αναγνώστου, «Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ (1941-1944)», διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Τομέας Ιστορίας Νεώτερων Χρόνων), 2002.)

Διαβάστε: