Χλωρίδα Λιμνοθάλασσας Λευκάδας: 27. Καλέντουλα ή Νεκρολούλουδο (Calendula arvensis)

Ένας από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους στο νησί μας, την Λευκάδα, με εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλότητα χλωρίδας και πανίδας είναι η λιμνοθάλασσα.

Εκτός από τα πολλά είδη της ορνιθοπανίδας που κατά καιρούς όλοι θαυμάζουμε, φιλοξενεί μια ιδιαίτερα πλούσια χλωρίδα. Ένας μεγάλος αριθμός φυτών ζει και αναπτύσσεται σε απόσταση 0-100 μέτρα από τις παρυφές του μικρού ιβαριού. Συνεχίζουμε με την παρουσίαση αυτού του πλούτου, όπως έχει καταγραφεί μέσα από τον φακό του γεωπόνου κ. Μπάμπη Λάζαρη.

27. Καλέντουλα ή Νεκρολούλουδο. Calendula arvensis. Οικ. Asteraceae ή Compositae

Είναι αυτοφυές φυτό της περιοχής της Μεσογείου. Στην Ελλάδα είναι πολύ κοινό φυτό και το συναντάμε σε όλες τις περιοχές της χώρας μας.

Το όνομα αυτού του φυτού προέρχεται από τους αρχαίους Ρωμαίους, που πρόσεξαν ότι τα λουλούδια του φυτού ήταν ανθισμένα την πρώτη μέρα στις καλένδες (ή calends) κάθε μήνα και έτσι το θεώρησαν ένα χρήσιμο ίαμα για τις ανωμαλίες της εμμηνόρροιας.

Η καλέντουλα των αγρών φτάνει τους 50 πόντους σε ύψος, παράγει μικρά κεφάλια, με ζωηρό πορτοκαλί χρώμα, φυτρώνει μέσα σε αμπέλια και λιβάδια και έχει τις ίδιες ιδιότητες με την καλλιεργούμενη.

Ανήκει στην οικογένεια των σύνθετων που αποτελούν την μεγαλύτερη οικογένεια στο φυτικό βασίλειο. Είναι συγγενικό φυτό με τη μαργαρίτα.

Η περίοδος ανθοφορίας της είναι πολύ μεγάλη και κρατάει από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Οκτώβριο.

Η καλέντουλα είναι ένα άριστο επουλωτικό με πολύτιμες θεραπευτικές και καλλυντικές ιδιότητες. Τα άνθη της περιέχουν αιθέρια έλαια, σαπωνίνες, φλαβονοειδή, βιταμίνη C, ασβέστιο, καροτένια (πρόδρομα μόρια της βιταμίνης Α) και σημαντικές ποσότητες πυριτίου. Ο συνδυασμός του πυριτίου και της προστατευτικής βλέννας που περιέχει, καθιστά την καλέντουλα ένα από τα πιο σημαντικά βότανα για την αντιμετώπιση των δερματικών προβλημάτων για την ίαση των οποίων ο οργανισμός πρέπει να αναπλάσει νέους ιστούς. Επιπλέον, οι πηκτίνες που περιέχονται στα φύλλα της την καθιστούν ενυδατικό παράγοντα. Η καλέντουλα χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των πληγών και των δερματικών ερεθισμών, των εγκαυμάτων και εκζεμάτων. Ακόμη δίνει ελαστικότητα στο δέρμα και βοηθάει στην αντιμετώπιση των ραγάδων και των ρυτίδων.

Θεωρήθηκε φυτό με μαγικές δυνάμεις, που επιτρέπει στους ανθρώπους να δουν τις νεράιδες και τις γυναίκες να επιλέξουν τον κατάλληλο σύντροφο.

Στην αρχαιότητα έφτιαχναν ένα ποτό, αναμιγνύοντας άνθη καλέντουλας μέσα σε κρασί, που το χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία της δυσπεψίας.

Κατά το Μεσαίωνα, το φυτό δεν έλειπε από τους κήπους και τις αυλές των μοναστηριών αλλά και των σπιτιών, οι δε γυναίκες, την ίδια εποχή, έβαφαν τα μαλλιά τους με αυτό το φυτό.